OSNOVNA ŠKOLA KOPRIVNIČKI BREGI

Osnovna škola

Koprivnički Bregi

 

 

 

 

 

RJEČNIK BREGOVSKIH RIJEČI I IZRAZA

 

 

 

 

 

 

 

Projekt učenika 4. razreda

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Učenici koji su sudjelovali u projektu

 

 

BENJAMIN BUKVIĆ

DOMINIK GAZDEK

DORIAN HALAČEK

NIKOLA KOVAČIĆ

ANJA LOINJAK

PATRIK ŠIMUNIĆ

MARCEL TUŠEK

SANDA VAROVIĆ

SVEN VAROVIĆ

LORNA ZBODULJA

 

 

 

 

 

  Voditeljica:  Dragica Horvat-Fuček, dipl. učiteljica- mentor

 

 

 

 

„Raznolikost veseli čovjeka“

 

                                           Šk. god: 2014./2015.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A

ak-ako

 

 

B

bažul – grah

 

bedenj – velika posuđa za grožđe

 

beteg - bolest

 

bicikel – bicikl

 

birtija – lokal, gostionica

 

bit – istučen

 

blago - stoka u staji

 

blazina- perina

 

bleščati – sjajiti se

 

blizu – pokraj

 

bogec - siromah

 

boks - krema za cipele

 

bormeš – zbilja, zaista

 

brana - drljača

 

breg – brijeg, brdo

 

brehati – kašljati

 

brezovača – brezova metla

 

broždalka – drobilica grožđa

 

 

C

canjek – stara krpa

 

ceker – torba za trgovinu

 

celom – cijelom

 

cilenči – odzvanja

 

cirkva  - crkva

 

coprati - vračati

 

coprnica - vještica

 

crnjavka – modrica

 

cucek - pas

 

culanjek – manja vreća do 20 kilograma

 

cukor – šećer

 

cureti – padati, teći

 

curička - djevojčica

 

cvikeri – naočale

 

cvrtje – pečena jaja

 

 

Č

čavel – čavao

 

čehati – čupati, trgati

 

čemer –jad, tuga

 

črep- crijep

 

čerešnja - trešnja

 

četrtek - četvrtak

 

čes – kroz

 

čislo - raspelo

 

čkometi – šutjeti

 

čmela – pčela

 

čobe – usne

 

čon- čamac

 

črlene – crvene

 

 

D

deca – djeca

 

dečec- dječak

 

dekla – djevojka

 

delati – raditi

 

den- dan

 

denes - danas

 

dete – dijete

 

deti – staviti

 

dežđ – kiša

 

dišati – mirisati

 

do cufta – do kraja

 

dog - dug

 

dojdu - dođu

 

drevo – drvo

 

drvenjaki – drvene klompe

 

dučan – trgovina

 

dudeti - kunjati

 

duplenka – lovačka puška

 

 

Đ

đaki - đaci

 

đeđerno – veselo držanje

 

 

 

 

 

 

E

el – jeste li

 

 

F

faldano – lepezasto

 

fanj – mnogo

 

fčera – jučer

 

fela- vrsta

 

fertun – pregača

 

firunge – zavjese

 

fiškal – advokat, odvjetnik

 

flake- rublje

 

fletno - spretno

 

fort-stalno

 

friško - svježe

 

frtal – četvrtina

 

frtun - pregača

 

ftič- ptica

 

ftičje – ptičje

 

fusetli – čarape

 

futač – ptica pupavac

 

fute - pletenice

 

 

G

gda- kad

 

ganjek – hodnik

 

grobje – groblje

 

grunt – zemlja na kojoj živiš, djedovina

 

goblen – ručni rad

 

gorice - vinograd

 

graneri – nabori na odjeći

 

gunj – pokrivač, deka

 

 

H

hamalije – šala na neobičan način

 

hambrela – kišobran

 

haljinje – odjeća

 

hititi-baciti

 

hiža – kuća

 

hrbet - leđa

 

hoditi – hodati

 

 

I

iskati – tražiti

 

išče – traži

 

iti domom – ići kući

 

iža-kućica

 

ižička- sobica

 

 

J

jaboke – jabuke

 

jalan- zavidan

 

japa – tata

 

javče- jauče

 

jarek – graba, rupa

 

jeden – jedan

 

jene - jedne

 

Jezuš – Isus

 

joči - oči

 

jogenj – vatra

 

jopec – majmun

 

jošče – još

 

jotec- otac

 

 

K

kača – zmija

 

kaj – što

 

kanas – pastir

 

kladivec – mali čekić

 

klečica – mala prostorija

 

klet – kuća u vinogradu

 

klimati- pozdraviti

 

klopač - muhomlat

 

klopotec- naprava koja tjera ptice

               u vinogradu

 

kmica-mrak

 

kocati - štucati

 

košak – leđa

 

kraljuš-ogrlica

 

krehantati - kašljati

 

kresiljka – upaljač

 

knjeze - harmonika

 

kolec – dugački štap

 

kufer – putna torba

 

kupica – čaša

 

kuruza – kukuruz

 

kuružnjak – koš za kukuruz

 

kušuvati – ljubiti

 

kuturati - kotrljati

 

 

L

lad – hlad

 

lagev - bačva

 

lampaš – fenjer, svjetiljka

 

lasi – kosa

 

lavor – okrugla plastična posuda

           za pranje ruku i umivanje lica

 

lebodi kaj – pogrdni naziv za

                    osobu koja ništa ne radi samo ljenčari

 

lekše - laganije

 

lep –lijep

 

lepo - lijepo

 

lesa – vrata na ogradi

 

leto – ljeto

 

levati – nalijevati

 

levi - lijevi

 

lojtra – ljestve

 

 

 

M

mam-odmah

 

marva – stoka

 

međaš – susjed u vinogradu

 

megla - magla

 

mekota – oranica, njiva

 

melja  - brašno

 

mesiti – mijesiti

 

mesto – mjesto

 

meša – misa

 

metelno - spretno

 

mlajši – mlađi

 

mlađ- -naplavina

 

morti - možda

 

mondulinka – bluza od

                     kvalitetnog materijala

 

motilnica – drvena posuda

                  za dobivanje putra

 

 

N

nacifrati – ukrasiti

 

najdrakši – najdraži

 

najmlajši – najmlađi

 

najti – pronaći

 

nalukavati – zavirivati

 

nared – tkalački stan

 

narisati – nacrtati

 

navek - uvijek

 

negda – nekada

 

neje – nije

 

nek ti bo na voljo – ugoditi nekome

 

nemrem – ne mogu

 

nešče - netko

 

nigdar – nikad

 

Nisam ju videl. – Nisam je vidio.

 

 

 

 

 

 

NJ

njihaljka – ljuljačka

 

njim - njima

 

 

O

oblok – prozor

 

obrisač – ručnik

 

obojek – stara krpa za

             omatanje noge umjesto čarape

 

ocvirki – čvarci

 

očale – naočale

 

odvrne - odvrati

 

okolanti – ruže

 

ogenj – vatra

 

onkraj – preko puta, s druge strane

 

opanjek – gumeni opanak

 

oplećek – potkušulja s kratkim rukavima

 

oprava- odjeća

 

optomgošče – više puta

 

orej - orah

 

osem - osam

 

ožujek - ožujak

 

 

P

pajdaš – prijatelj

 

paradajs – rajčica

 

pegla – glačalo

 

pekel - pakao

 

pešačka - pješačka

 

petek - petak

 

petrožil – peršin

 

pevec – pijetao

 

pevček - pjetlić

 

pijac – sajam

 

pisalo - olovka

 

plafon – strop

 

pleča – rame

 

plot - ograda

 

pljuča - pluća

 

pocek – prag

 

pocukoriti – pošećeriti

 

pocuknjenka - podsuknja

 

počvapkati - poškropiti

 

počivati – odmarati

 

podekliči – djeveruša u svatovima

 

podolje – dolina uz vinograd

 

podsnehalja – pratilja

                    vjenčanog kuma

 

pojata – staja

 

poldan - podne

 

polejati – polijati

 

pokoštavati – isprobavati hranu

 

pomaranđe – naranče

 

pondeljek - ponedjeljak

 

popevati – pjevati

 

posehel - uvenuo

 

postela – krevet

 

postija – potiho

 

pošpotavati se – rugati se

 

poštimati se – pohvaliti se

 

pozoviči – djever u svatovima

 

pot – cesta

 

poveč - reci

 

prasec – svinja

 

prešetati se – prošetati se

 

prikuzmati – zagorjeti (hrana)

 

priparmić – nastavak sjenika

                   s kosim krovom

 

prtlaga - prtljaga

 

pripovedati - pričati

 

prelo – rupa na odjeći

 

preveč - previše

 

puno pot – mnogo puta

 

 

R

radi - zbog

 

ranje – jutro

 

raca – patka

 

rajgla – zdjela

 

ranje - jutro

 

raspopevati – raspjevati se

 

razigrani – veseli

 

razmeti - razumjeti

 

robača - košulja

 

robčec – maramica

 

robec – marama

 

rona - cikla

 

rožica – ružica

 

ruška - kruška

 

 

S

sačesa – svačega

 

sakud – svugdje

 

se - sve

 

sečenj – siječanj

 

senokoša – livada

 

senje – snovi

 

slajši - slađi

 

si – svi

 

sigde - svugdje

 

skocati – popeti se

 

skunkač – mala žaba

 

smeti – smjeti

 

sneja – snaha

 

snočka - jučer

 

sobota – subota

 

sosed – susjed

 

srdit - ljut

 

spirek – krpa za pranje suđa

 

sreda – srijeda

 

stena - stijena

 

steza – staza

 

stija - potiho

 

stoprom ve – upravo sada

 

sukač - valjak za tijesto

 

sukati – valjati

 

suknja – haljina

 

svati - svatovi

 

svet - svijet

 

svilnjak – svilena marama

 

 

 

Š

šalata - salata

 

šalter – prekidač

 

šamrlin – mala stolica

 

šaraglje – vile za nošenje gnoja iz staje

 

šaratoflin – novčanik

 

šator – veliki komad domaćeg

            tkanog platna za nošenje sijena

 

ščavnjak – posuda za hranjenje svinja

 

ščuđavati se – čuditi se

 

šekret – zahod

 

šeptati - šaptati

 

šerajzlin -  žarač

 

škaf- drvena posuda s dva uha

 

škarje – škare

 

škoda - šteta

 

šklopec- krpelj

 

škrlak – šešir

 

škrilak – šešir

 

škrinja – hladnjak

 

šlaprček – pokvareno jaje

 

šoder – šljunak

 

špigel - ogledalo

 

šporet - peć

 

šprica – posuda za prskanje

 

špricati – prskati

 

štala - staja

 

štenge – stepenice

 

što - tko

 

štokrlin – stolica s četiri noge bez naslona

 

štreka – pruga

 

štomfi – čarape

 

štrumpantli – podvezice

             za držanje ženskih čarapa

 

štubljak – čup za mlijeko

 

švelja – krojačica

 

šule – muška pregača

 

 

T

tackati – gaziti po vodi, po blatu

 

tancati – plesati

 

tanjer – tanjur

 

te - taj

 

teca – teta

 

tenja - sjena

 

testo - tijesto

 

težak – radnik

 

tiganj – kalup za pečenje

 

tijam - čak

 

tikvanja – tikva

 

točeni - tučeni

 

tork – utorak

 

toga- tuga

tožno - tužno

 

trajer – stroj za čišćenje pšenice

 

tram – nosiva greda u kući

 

travenj – travanj

 

tri frtala- tri četvrtine

 

trlica – naprava za usitnjavanje lana

           i konoplje

 

trucati - prigovarati

 

tunjica – posuda za čuvanje svinjske masti

 

truden - umoran

 

tušlinka- kratki kaput

 

tvrdokorni - tvrdoglavi

 

 

U

umukni – ušuti

 

 

V

v - u

 

vanjkuš- jastuk od perja

 

varoš – grad

 

vduž - uzduž

 

vedrica – kanta

 

„  Veđa mi se !“ – „ Neda mi se!“

 

vejača- drvena lopata

 

vek – vijek

 

vele - kažu

 

veter - vjetar

 

vilan – plahta

 

vlačige – naprava

               za izravnavanje livade

 

vlesti – ući

 

vmreti - umrijeti

 

vračstvo – lijek

 

vre - već

 

vrne – vrati

 

vogel – kut

 

vu- u

 

vugorki – krastavci

 

vujec - ujak

 

vulica- ulica

 

vura – ura ili sat

 

vurmoher – urar

 

Vuzem – Uskrs

 

 

Z

zabiti – zaboraviti

 

zajahati – uzjahati

 

zajti - zaći

 

zakaj – zašto

 

zamesiti – umijesiti

 

zamuš – udaja

 

zapečak – prostor iza peći

 

zbiljam – stvarno

 

zbiti - istući

 

zdaleka – izdaleka

 

zdavnja – odavno

 

zden- hladan

 

zdenec – bunar

 

zdruzgati – stiskati

 

zlejati - izliti

 

zelje - kupus

 

z menom – sa mnom

 

zmigne – odmakne, izmakne

 

zubače – grablje

 

 

Ž

žarula – žarulja

 

želodac – trbuh

 

živeti- živjeti

 

živlenje – život

 

žmeko – teško

 

žmeknuti - ocijediti

 

ž njom – s njom

 

žvenuti - odzvanjati

 

 

 

Nastavite gdje smo mi stali!